Phân tích rung
Mọi hư hỏng của máy quay đều gây ra rung động, đo và phân tích rung động có thể đánh giá tình trạng của máy và xác định rõ nguyên nhân gây rung.
Lợi ích: phân tích rung động có thể xác nhận các hạng mục sửa chữa hoặc bảo trì đã đạt yêu cầu chưa. Bao gồm thay thế và lắp đặt vòng bi thích hợp hay không? Căn chỉnh khớp nối hoặc cân bằng động đạt yêu cầu chưa? 80% hư hỏng máy quay liên quan tới lệch trục khớp nối và mất cân bằng, phân tích rung động là một công cụ quan trọng để giảm thiểu hoặc loại trừ các hư hỏng tái diễn.
Đường khuynh hướng rung động có thể đưa ra các hạng mục sản xuất thích hợp, như nâng công suất thiết bị (nhiệt độ, tốc độ hoặc tải trọng cao hơn). Các đường khuynh hướng này có thể được dùng để so sánh các máy tương đương nhau của các hãng khác nhau, từ đó xác định hiệu quả của các máy đó trong việc tăng hoặc giảm năng suất. Cuối cùng, phân tích rung có thể được ứng dụng như một phần của chương trình tổng thể cải thiện độ tin cậy thiết bị. Chương trình này có thể gồm cả căn chỉnh khớp nối và cân bằng động chính xác, sửa chữa và lắp đặt chính xác và luôn giảm mức rung trung bình của thiết bị trong nhà máy.
Giám sát tình trạng: phân tích rung được dùng để xác định tình trạng hoạt động và cơ khí của thiết bị. Một lợi thế chính là phân tích rung có thể xác định các hư hỏng phát triển trước khi trở nên nghiêm trọng và gây ra sự cố. Điều này có thể đạt được bằng việc giám sát rung động đều đặn của máy như giám sát liên tục hoặc định kỳ.
Giám sát rung động đều đặn có thể phát hiện được hư hỏng vòng bi, rơ lỏng, mòn hoặc lỗi bánh răng. Phân tích rung động có thể phát hiện được lỗi khớp nối và mất cân bằng trước khi chúng gây ra hư hỏng cho trục hoặc vòng bi. Đường khuynh hướng mức rung có thể nhận dạng việc bảo trì yếu kém, như thay thế và lắp đặt vòng bi sai, căn chỉnh khớp nối chưa đạt hoặc cân bằng rô to chưa tốt. Mỗi rung động của máy quay đều có đặc trưng riêng (như lệch trục và mất cân bằng). Đo biên độ của rung động tại các tần số nhất định có thể đưa ra các thông tin đáng giá về chất lượng cân bằng và căn chỉnh khớp nối, tình trạng vòng bi hoặc bánh răng, và hiệu ứng lên máy do cộng hưởng từ ổ, ống và các kết cấu khác.
Đo rung là một phương pháp hiệu quả (không phải tháo rời từng chi tiết) với giám sát tình trạng máy trong suốt quá trình khởi động, tắt và hoạt động bình thường.
Phân tích rung được ứng dụng chủ yếu trên các máy quay như tua bin, bơm, động cơ, máy nén, máy cán giấy, ru lô nghiền, máy công cụ và hộp số.
Một hệ thống phân tích rung động thường bao gồm 4 phần cơ bản:
Đầu đo
Bộ thu thập và phân tích tín hiệu
Phần mềm phân tích
Máy tính để lưu trữ và phân tích dữ liệu.
Đây là các phần cơ bản thiết lập cho một hệ thống giám sát liên tục, hoặc giám sát định kỳ dùng thiết bị cầm tay, hoặc một hệ thống hỗn hợp. Việc chọn hệ thống giám sát nào phụ thuộc vào mức độ ưu tiên từng loại thiết bị.
Chế độ chẩn đoán: các kỹ thuật viên và vận hành thường phát hiện ra rung và ồn trên sàn làm việc hàng ngày. Nếu có hư hỏng nghiêm trọng thì cần phải thực hiện phân tích rung động để xác định. Nếu đã có hư hỏng xuất hiện, phương pháp phân tích phổ sẽ giúp tìm chính xác nguyên nhân và tuổi thọ còn lại của máy. Chế độ đo rung chẩn đoán có thể sẽ tiết kiệm chi phí với những thiết bị kém quan trọng, đặc biệt với những nhà máy mà ngân sách hoặc nhân lực bị hạn chế. Tuy nhiên phương pháp này phụ thuộc vào người đo đạc có phát hiện được bất thường trong các máy hay không, và không có độ tin cậy cao đối với các máy lơn và phức tạp.
Một ứng dụng khác của phân tích rung động là đo đánh giá để xác nhận xem việc sửa chữa một máy đã đạt yêu cầu hay chưa. Việc phân tích sẽ xác nhận được việc bảo trì được thực hiện khi lắp đặt vòng bi, bánh răng, hay việc căn chỉnh khớp nối hoặc cân bằng có đạt tiêu chuẩn cho phép hay không. Các thông tin thêm khác có thể thu thập được bằng việc giám sát định kỳ, như một tháng 1 lần hoặc 1 quý 1 lần. Phân tích định kỳ và đường khuynh hướng mức rung động sẽ đưa ra nhiều cảnh báo chi tiết về hư hỏng vòng bi hoặc bánh răng. Việc này rất hữu ích cho việc lập kế hoạch bảo trì từ khi máy còn hoạt động so với việc sau khi máy hỏng với lên kế hoạch sửa chữa.